Tiền mã hoá được ví như “vàng kỹ thuật số” vì có một số đặc tính tương tự kim loại quý, nên được gọi là “đào” (mining) – thuật ngữ gắn với hoạt động khai thác vàng, bạc, đá quý.
Bạn đang đọc: Tại sao dùng từ ‘đào’ để nói về khai thác tiền mã hoá?
Đặc tính đáng quan tâm nhất là tính số lượng giới hạn, giống như sắt kẽm kim loại quý trên toàn cầu cũng hạn chế về số lượng và ngày càng khó khai thác. Tiền mã hoá bị số lượng giới hạn về nguồn cung. Ví dụ Bitcoin – tiền mã hoá phổ cập nhất – chỉ có 21 triệu đơn vị chức năng. Theo tài liệu từ BTC.com, tính từ ngày 9/1/2009 đến 13/12/2021, đã có 18,89 triệu Bitcoin được khai thác, tương tự 90 % nguồn cung. Cũng giống vàng, bạc, khai thác càng nhiều, độ hiếm càng tăng. Với tiền mã hoá, độ khó được tính bằng hashrate ( tỷ suất băm ) .Dù chưa được công nhận thoáng rộng trên quốc tế, nhiều người đã tìm đến tiền mã hoá, nhất là Bitcoin, làm kênh trú ẩn kinh tế tài chính, như nhiều người mua vàng tích trữ. Sự tương đương khiến thuật ngữ khai thác Bitcoin nói riêng và tiền mã hoá nói chung được gắn với từ ” đào ” .Tuy nhiên khác với việc đào vàng bạc bằng công cụ truyền thống lịch sử, Bitcoin được khai thác bằng cách sử dụng máy tính liên kết mạng để chạy một ứng dụng và nhận về những phần thưởng bằng Bitcoin. Máy tính càng mạnh, ứng dụng hoạt động giải trí càng nhanh và thời cơ đạt phần thưởng càng cao .Những người đưa máy tính vào mạng lưới Bitcoin như vậy được gọi là thợ đào. Họ tham gia càng đông, cạnh tranh đối đầu sức mạnh giám sát càng lớn và khiến phần thưởng ngày càng khó có được. Tuy nhiên, điều này cũng làm cho mạng Bitcoin trở nên bảo đảm an toàn hơn và giải quyết và xử lý tài liệu tốt hơn cho những ứng dụng trên mạng lưới. Các thợ đào sau này link thành những pool – những ứng dụng liên kết với mạng Bitcoin để phân loại xử lý tính toán và nhận thưởng .
Đào Bitcoin cần các máy tính chuyên dụng gọi là máy ASIC. Trong khi đó, đào ETH cần máy có card đồ họa mạnh hay chính xác là GPU mạnh. Mỗi mạng lưới blockchain đòi hỏi sức mạnh tính toán khác nhau sẽ khai thác sức mạnh máy tính khác nhau. Máy càng mạnh càng dễ đào được nhiều phần thưởng. Đó là lý do card đồ hoạ thường “cháy hàng” khi Bitcoin hay Ethereum tăng giá. Các máy tính muốn chạy thì cần điện, và máy có chip ASIC hay đồ hoạ mạnh thì càng tốt điện.
Từ ” đào ” sau này được dùng không chỉ cho Bitcoin mà còn cho Ethereum hay những token khác dựa trên triết lý cắm máy tính vào ổ điện và liên kết mạng chạy ứng dụng tự động hóa để chờ phần thưởng. Đó là những token sử dụng kim chỉ nan đồng thuận PoW. Tuy nhiên, không phải tiền mã hoá nào cũng được khai thác bằng việc đào và không phải việc đào nào cũng giải được bài toán trong thực tiễn của xã hội .Về mặt công nghệ tiên tiến, việc nhiều người tham gia đào tiền mã hoá giúp mạng lưới blockchain trở nên mạnh hơn, được cho phép nhiều ứng dụng mới được mở ra. Trong đó có những ứng dụng tốt và chưa tốt. Mạng Bitcoin sinh ra tiên phong năm 2009. Các mạng khác sinh ra muộn hơn như Ethereum vào năm ngoái. Đây cũng là mạng có phần đông ứng dụng blockchain nhất đang hoạt động giải trí .Về mặt kinh tế tài chính, Bitcoin hay những loại tiền mã hoá đang tạo ra một dòng chảy kinh tế tài chính mới. Một số ứng dụng như DeFi ( kinh tế tài chính phi tập trung chuyên sâu ) hay GameFi ( game show trên blockchain phối hợp yếu tố kinh tế tài chính ” play-to-earn ” – chơi để kiếm tiền ) đang mở ra một nền kinh tế tài chính mới trong hội đồng. Những thợ đào trực tiếp khai thác tiền mã hoá sau khi trừ đi ngân sách sẽ có doanh thu, tựa như người nông dân trồng lúa chờ thu hoạch. Rủi ro của người nông dân cũng giống rủi ro đáng tiếc của thợ đào. Nhiều khi thợ đào thu token bán đi không đủ tiền ngân sách đào .
Bên cạnh những lợi ích về công nghệ, kinh tế, khai thác tiền mã hoá cũng gặp phải nhiều ý kiến trái chiều, đặc biệt là việc tiêu tốn quá nhiều năng lượng và phần cứng điện tử. Báo cáo từ Ngân hàng trung ương Hà Lan và MIT cho biết việc khai thác và giao dịch Bitcoin đang tạo ra một lượng rác thải điện tử khổng lồ. Vì thuật toán ngày càng khó, các thợ đào luôn cần chip mới nhất để chạy thuật toán. Các ASIC liên tục bị thay mới bằng những model mạnh hơn. Alex de Vries và Christian Stoll – hai nhà nghiên cứu về vấn đề rác thải điện tử – ước tính toàn bộ mạng Bitcoin đang xả ra môi trường khoảng 30,7 triệu kg thiết bị điện tử mỗi năm. Con số này tương đương lượng rác thải thiết bị viễn thông và CNTT của Hà Lan. Vào năm 2020, mạng Bitcoin đã xử lý 112,5 triệu giao dịch. Các nhà kinh tế cho biết, trung bình mỗi giao dịch Bitcoin “tương đương ít nhất 272 g rác thải điện tử”, hay tương đương lượng rác từ hai chiếc iPhone 12 mini.
Để việc khai thác tiền mã hoá ” xanh ” hơn, mạng Ethereum đã quyết định hành động đổi triết lý đồng thuận để không tiêu tốn nguồn năng lượng trực tiếp, trong khi Bitcoin vẫn ngốn nhiều nguồn năng lượng. Các thợ đào có trách nhiệm tối ưu hóa, giảm ngân sách điện thông qua quyền lợi trực tiếp của họ .
Huy Nguyễn
Co-founder KardiaChain & CEO DecomWings
Trở lại trang đầu
Source: https://wikifin.net
Category: Blog